Tachwedd
11eg, 2018. Canmlwyddiant diwedd y Rhyfel Byd
Cyntaf.
Roedd syniadau a trafodwyd yn gynnar yn 2018 i nodi canmlwyddiant
diwedd y Rhyfel Byd Gyntaf wedi casglu momentwm. Trefnwyd
arddangosfa gan y grwp 'Crefft a Chlonc' am y penwythnos
gyntaf ym mis Tachwedd a chyflwyniad gan Heather Tomos
yn rhoi gwybodaeth am y rhai a enwir ar Cofeb Rhyfel y
Pentref ar Tachwedd 7fed.
Digwyddiad cymdeithasol o Farddoniaeth a Chân nos
Sadwrn, Tachwedd 10fed i goffáu diwedd y Rhyfel
yn 1918
Gyda Gwasanaeth Coffa yn Eglwys Sant Cristiolus, fel yn
y gorffennol, yn sicr yn rhywbeth arbennig, gan ei bod
yn nodi'r union amser i’r rhyfel ddod i ben 100
mlynedd yn ôl.
Trefnwyd i’r goleuadau sy'n goleuo'r eglwys trwy
gydol y flwyddyn droi yn goch ar gyfer wythnos Sul y Cofio.
Roedd angen i nodi'r achlysur gyda atgoffa barhaol a phenderfynwyd
cael Sedd Goffa, ond mewn cyfnod cyfyngiadau ariannol
roedd yn anodd ariannu prosiect o'r fath. Roedd arian
y Gymdeithas Dreftadaeth wedi'u clymu, gan ein bod wedi
methu â sicrhau arian loteri neu unrhyw gymorth
ariannol arall i’n helpi gyda cost o gyhoeddi ein
ail lyfr, felly penderfynwyd mynd ymlaen a threfni ariannu
y printio ein hunain ac o ganlyniad fyddai ychydig iawn
o le i gymryd rhan mewn unrhyw wariant arall.
Fel bob amser bydd rhywun yn dod o hyd i gynnig a allai
weithio.
Gyda'r Gymdeithas Dreftadaeth yn cydlynu'r prosiect penderfynwyd
ceisio cymorth ariannol gan sefydliadau eraill yn yr ardal,
ac roedd yr ymateb yn arbennig. Roedd yn amlwg bod y digwyddiadau
trasig a ddaeth i ben 100 mlynedd yn nôl ym meddyliau
llawer, ac felly daeth hwn yn brosiect cymunedol go iawn.
Ymatebodd pob sefydliad a gysylltwyd yn bositif ac ddaeth
y prosiect yn bosibl drwy rhoddion hael gan y sefydliadau
lleol ac unigolion preifat, lleol, a thu hwnt. Nid prosiect
Cymdeithas Treftadaeth oedd hwn bellach, ond yn hytrach
yn brosiect cymunedol i gynrychioli pawb yn yr ardal.
Yn ystod rhyfel 1914 - 1918 bu farw llawer o filiynau,
a effeithiwyd filiynau o deuluoedd gan y gwrthdaro mwyaf
llym mewn hanes.
Gosodwyd y Sedd Goffa ger y Gofeb Rhyfel ym mynwent Eglwys
Sant Cristiolus, Eglwyswrw i nodi'r canmlwyddiant, yn
atgoffa barhaol i bawb sy'n ymweld â'r fynwent.
Dyluniwyd, adeiladwyd a gosodwyd y Sedd gan Eifion Thomas
o Dinas.
Gall pawb sy'n gysylltiedig â'r prosiect hwn deimlo
balchder haeddiannol. Diolch.
Rhagfyr
2018 - Cyhoeddwyd ein llyfr diweddaraf –
‘O Grib y Garn i Frig y Don’ ‘From the
Crag of the Cairn to the Crest of the Wave’.
Ar ôl amser hir o gasglu hanesion a storïau
gan aelodau’r Gymdeithas Treftadaeth, mae ein llyfr
newydd wedi ei gyhoeddi. Llyfr ddwyieithog o’r enw
‘O Grib y Garn I Frig y Don’ / ‘From
the Crag of the Cairn to the Crest of the Wave’.
Hanesion ardaloedd lleol, sef Eglwyswrw, Eglwyswen, Meline,
Nanhyfer, Llantwd, Trewyddel, Beifil a Llandudoch Wledig.
Dyma'r ail lyfr gan y Gymdeithas, dan arweinyddiaeth ein
Llywydd a Golygydd y ddau lyfr Mrs. Beatrice Davies.
Rydym yn
ddyledus i’r siopau lleol sydd yn gwerthu y llyfr
heb unrhyw dâl neu gomisiwn. Diolch.
|
November
11th, 2018. Centenary of the end of World War One.
Early in 2018 ideas to mark the centenary of the end of
World War One had gathered momentum with an exhibition organized
by the ‘Knit and Natter’ group for the first
weekend in November and a presentation by Heather Tomos
giving information on those named on the Village War Memorial
on the evening of November 7th.
A social evening of Poetry and Song on Saturday November
10th all at Yr Hen Ysgol.
The Remembrance Service in St Cristiolus Church, as in past
years would no doubt be a bit special, as it marks the exact
time the guns fell silent 100 years ago.
The lights that light up the church throughout the year
will be red for Remembrance week.
It was thought fitting to mark the occasion with a permanent
reminder i.e. a Remembrance Seat, but in a time of financial
constraints it was difficult to fund such a project. The
Heritage Society funds were tied up, as we had failed to
secure lottery funding or any other help to finance publishing
our second book, therefore we had decided to go it alone
and arrange payment for the printing which would leave very
little scope to be involved in any other expenditure.
As always someone will come up with a proposition that might
work.
With the Heritage Society co-ordinating the project it was
decided to seek financial help from other organizations
in the area, and the response was overwhelming. It was obvious
that the tragic events that ended 100 years before was in
the thoughts of many, and so this became a thorough community
project. Every organization approached responded positively
and the project was only possible by the generous donations
from these local organizations, and private individuals,
local, and further afield. This was not a Heritage Society
project but now a community project representing everyone
in the Eglwyswrw area.
During the 1914 – 1918 war many millions died, and
millions of families were affected by the deadliest conflict
in history.
The Remembrance Seat was installed near the War Memorial
at St Cristiolus Church, Eglwyswrw to mark the centenary,
a permanent reminder to everyone that visits the churchyard.
The Seat was designed, constructed and installed by Eifion
Thomas of Dinas.
Everyone involved with this project can feel justifiably
proud. Thank You.
December 2018 Our
latest book Published - “From the Crag of
the Cairn to the Crest of the Wave”. O Grib y Garn
to Frig y Don.
After collecting stories and local area histories for a
long period, members of the Eglwyswrw and District Heritage
Society are proud to see their new book published. A bilingual
book called From the Crag of the Cairn to the Crest of the
Wave. O Grib y Garn to Frig y Don.
Articles in the book cover local areas of Eglwyswrw, Whitechurch,
Meline, Nevern, Llantood, Moylgrove, Bayvil, and St Dogmaels
Rural.
This is the second book by the Society under the skilful
leadership of their President and Editor of both books Mrs.
Beatrice Davies.
We are indebted to local shops and stores that sell the
book free of any charge or commission. Thank you.
|