Nodiadau o'r
Cofnodion
Ionawr 2023
Cynhaliwyd ein cyfarfod mis Ionawr yn Yr Hen Ysgol ar ail nos Lun y
mis yn ôl yr arfer. Ein siaradwraig wadd oedd Heather Tomos a
theitl ei chyflwyniad oedd “Pam oedd plant lleol yn absennol o’r
ysgol yn oes Fictoria”. Disgrifiodd Heather addysg yn y 1800au
a’r rhesymau pam na allai llawer o blant fanteisio ar yr addysg
brin oedd ar gael ar y pryd. Nid oedd rhai teuluoedd yn gallu fforddio
anfon eu plant i'r ysgol, a roedd rhai plant yn cael eu cadw adref i
weithio ar ffermydd, yn enwedig adeg y cynhaeaf ac roedd llawer o resymau
eraill am eu habsenoldeb.
Deddf Addysg Elfennol 1870 oedd y gyntaf o sawl deddf seneddol a basiwyd
rhwng 1870 a 1893 i greu addysg orfodol yng Nghymru a Lloegr i blant
rhwng 5 a 13 oed. Fe'i hadwaenid fel ‘The Forster Act’ ar
ôl ei noddwr William Forster.
Hyd yn oed wedyn roedd dirwyo rhieni teuluoedd mawr am absenoliaeth
eu plant yn gwneud hi'n llai tebygol iddynt fforddio addysgu eu plant.
Cafodd Heather lawer cwestiwn gan yr aelodau, a braf oedd gweld bachgen
o oedran ysgol yn gofyn cwestiynau perthnasol a synhwyrol, a diolch
i Heather am yr esboniadau trylwyr.
Cynhelir cyfarfod
busnes ar yr ail nos Lun o Chwefror, a fydd yn dechrau drwy ddangos
ffilm fer o ddiddordeb lleol. Siaradwr ar gyfer ein cyfarfod ym mis
Mawrth fydd Mark Cole.
Chwefror, 2023
Cynhaliwyd ein cyfarfod busnes yn Yr Hen Ysgol ar Chwefror 13, yr ail
nos Lun o’r mis fel yr arfer. Dechreuodd ein cyfarfod trwy ddangos
ffilm sine a oedd wedi'i throsglwyddo i ffilm digidol yn dangos digwyddiadau
lleol yn 1979 a'r 1980au, gan gynnwys clipiau o’r ‘Taith
Gerdded Dydd Calan’ gyntaf ac achlysuron pentrefol eraill.
Yna gydag Glynwen Bishop yn y gadair cynhaliwyd cyfarfod busnes. Derbyniwyd
gohebiaeth amrywiol ers ein cyfarfod busnes diwethaf, derbyniwyd adroddiad
wrth William Morgan am “Rasys Ceffylau Lleol” yn disgrifio’r
rasio ceffylau yn y 19eg ganrif a gynhaliwyd yn ardal Boncath, ymhlith
y lleoedd a enwyd oedd Pentre; Cilast; a Blaenmigan, Boncath, ni wyddai
neb o'n haelodau am yr olaf.
Roedd cais am wybodaeth am “Maenor Eglwyswrw”. Mike Bishop
wnaeth ddelio a’r cais, ac un arall o New Jersey yn yr Unol Daleithiau
yn ceisio gwybodaeth lleol, gyda Glynwen yn ymateb i hwn fel yr arfer.
Cytunwyd i roi llyfrau i Gartrefi Gofal yr ardal a bydd y rhain yn cael
eu cyflwyno gan Brenda; Dave; Glynwen ac Eileen.
Adroddwyd bod gan ein tudalen Facebook 410 o aelodau ar hyn o bryd ac
mae'n parhau i gael derbyniad da.
Bydd ein diwrnod allan blynyddol eleni fel yn y gorffennol yn cael ei
drefnu gan Brenda, gobeithiwn ymweld â Phantycelyn, cartref William
Williams yr emynydd, yn ogystal â rhyw atyniad arall gerllaw.
Coroniad Siarl III ar ddydd Sadwrn, 6 Mai 2023, yn lle’r ‘Bore
Coffi’ arferol ar y dydd Sadwrn, cynhelir ‘Te Prynhawn’
yn Yr Hen Ysgol y diwrnod canlynol (Sul) i ddathlu. Gofynnir i aelodau
ddod ag eitemau cofiadwy y coroni yn y gorffennol neu unrhyw eitem addas
arall i'w harddangos.Oherwydd y tywydd ym mis Rhagfyr,
fe wnaethom ganslo ein dathliad Nadolig, gan gofio hyn awgrymwyd y dylem
fynd am bryd pan fydd ein grwp yn ymweld â Chastell Aberteifi
ym mis Gorffennaf.
O dan ‘unrhyw fusnes arall’ buom yn trafod codiad taliadau
llogi y neuadd ‘Yr Hen Ysgol’; mae'r cynnydd anochel hyn
oherwydd pris ynni.
Siaradwr ar gyfer
ein cyfarfod ym mis Mawrth fydd Mark Cole.
Mawrth 2023
Ein siaradwr ar gyfer ein cyfarfod ym mis Mawrth oedd Mark Cole, a theitl
ei gyflwyniad oedd - ‘Teulu Thomas, Ty Rhos, Rhos Glynmaen’
‘Teulu Eglwyswrw: i Khartoum a’r Kremlin’
Rhoddodd Mark hanes manwl y teulu o 1823 hyd y presennol. Soniodd am
yr ymdrech a wnaed gan Dafydd ac Elizabeth Thomas (Deio a Leisa) Ty
Rhos, plwyf Eglwyswen i addysgu eu plant, buont yn cynnal Ysgol Sul
yn Nhy Rhos i blant lleol. Bu Dafydd yn ymwneud ag adeiladu capel y
Bedyddwyr, Bethabara, a agorodd yn 1826. Yn 1849, symudodd y teulu i
Pantygarn, Eglwyswrw, fferm 33 erw. Saer maen oedd Dafydd, a dysgodd
ei feibion y grefft yn ifanc. Rhoddodd Mark hanes y plant, yr enwocaf
efallai oedd Benjamin Thomas ‘Myfyr Emlyn’. gweinidog y
Bedyddwyr, bardd, darlithydd, ac awdur. Soniodd am yrfaoedd holl blant
Ty Rhos a rhai o’u disgynyddion, roedd yna rhagor o weinidogion
y Bedyddwyr yn ogystal â beirdd, actorion, a chyfarwyddwr ffilm.
Gwnaeth y teulu eu marc mewn sawl maes, o rhos Glynmaen ac Eglwyswrw
i lefydd pell ar draws y byd, a dyna pam y ceir cyfeiriad yn y teitl
‘To Khartoum & the Kremlin’. Talodd deyrnged i Ethel
James, disgynnydd, awdur y llyfryn a gynhyrchwyd yn 1976 i ddathlu pen-blwydd
Bethabara yn 150 oed, gwnaeth cywirdeb y wybodaeth ei rhyfeddu, am nad
oedd ganddi dechnoleg fel sydd gennym heddiw na chofnodion parod ar
gael i'w helpu a’r gwaith ymchwil.
Cafodd llawer o ddisgynyddion Dafydd ac Elizabeth eu lladd neu eu anafu
yn y Rhyfel Byd Cyntaf.
Priododd merch ieuengaf Dafydd ac Elizabeth â Stephen Lewis, Carnhuan,
ac roedd y cwpl yn byw ym Mhantygarn, a magwyd eu plant yno.
Mae Mark wedi bod yn ymchwilio hanes ei deulu ers blynyddoedd, a chawsom
y fraint o gael blas o’r hyn y mae wedi’i ddatgelu, ac fe
wnaeth y gynulleidfa fawr ddangos eu gwerthfawrogiad. Wedyn, fe wnaethom
fwynhau peth amser yn cymdeithasu gyda phaned o de.
Fydd ein cyfarfod
nesaf ar Ebrill 17eg wythnos yn hwyrach nag arfer. Cyfarfod busnes a
fydd yn dechrau trwy ddangos ffilm fer.
Ebrill 2023
Gan fod yr ail ddydd Llun o’r mis yn ddydd Llun y Pasg, cynhaliwyd
cyfarfod mis Ebrill wythnos yn hwyrach nag yr arfer. Braf oedd gweld
cymaint yn Yr Hen Ysgol gan fod cyfarfodydd busnes fel arfer yn faterion
tawel. Dechreuodd y noson drwy ddangos ffilm fer o arwerthiant fferm
Nantyrhelyngen Fawr a gafodd ei ffilmio’n fedrus gan y diweddar
Mr Lance Cole. Cynhaliwyd yr arwerthiant ar 26ain o Fehefin 1992. Er
y tristwch, braf oedd gweld cymaint o wynebau cyfarwydd nad ydynt gyda
ni bellach. Bydd yr ail ran a rhannau eraill o'r ffilm yn cael eu dangos
mewn cyfarfodydd yn y dyfodol. Dilynwyd hyn gan gyfarfod busnes dan
gadeiryddiaeth Glynwen Bishop. Roedd gohebiaeth, un o America gan rywun
fydd yn ymweld â'r ardal yn ddiweddarach eleni. Treuliwyd peth
amser yn trafod ein diwrnod allan sy'n cael ei drefnu gan Brenda fel
yn y blynyddoedd gynt. Ar ddydd Sadwrn, Mai 20fed am 9.00 y bore byddwn
yn gadael Eglwyswrw, ac yn teithio i Llanymddyfri, ar ôl arhosiad
byr, byddwn yn teithio’r bedair milltir i fferm Pantycelyn, cartref
William Williams yr emynydd, awdur, bardd ac arweinydd crefyddol enwog.
1717 – 1791. Oddi yno dychwelwn i Llanymddyfri am luniaeth cyn
ymweld ag Eglwys Llanfair ar y Bryn a bedd William Williams. Mae Brenda
wedi trefnu tywyswyr ar gyfer yr eglwys a’r amgueddfa lle byddwn
yn ymweld yn hwyrach. Ar y ffordd adref byddwn yn aros Nantyffin, Llandisilio
am bryd o fwyd.
Os oes gennych ddiddordeb, ymunwch â ni, cysylltwch â Brenda
ar 01239 841710. Pawb i drefnu eu cludiant eu hunain. Byddwn yn rhannu
ceir yr un fath â'r llynedd, gyda theithwyr yn cyfrannu at gost
tanwydd. I gloi y noson mwynhawyd paned arferol o de a sgwrs.
Bydd ein cyfarfod
nesaf ar Fai 8fed a’n siaradwraig fydd Eirlys Thomas, ei chyflwyniad
fydd ‘Araf Gerdded Llwybr Arfordir Cymru’ a gwblhawyd ganddi
rai blynyddoedd yn ôl.
Mai 2023
Cymdeithas Treftadaeth Eglwyswrw a’r Fro.
Daeth nifer dda i’n cyfarfod yn Yr Hen Ysgol nos Lun, Mai 8fed,
ein siaradwraig gwadd oedd Eirlys Thomas, ei chyflwyniad oedd ‘Araf
Gerdded Llwybr Arfordir Cymru’.
Cwblhaodd Eirlys a’i ffrind Lucy O’Donnell y daith 870 milltir
ychydig flynyddoedd yn ôl. Disgrifiodd Eirlys eu profiadau ar
hyd y ffordd, o’r diwydiannol de Cymru, i’r ardaloedd mwy
gwledig y gorllewin a’r gogledd, gyda llawer iawn o luniau wedi'u
taflunio ar y sgrin fawr a darlleniadau o'r llyfr a gyhoeddwyd ganddynt
yn ddiweddarach. Roedd ddim rhaid i ni adael ein seddau i fwynhau’r
golygfeydd bendigedig a chlywed am y nifer o lefydd diddorol y buont
yn eu hymweld ar hyd y daith.
Ar yr 20fed o Fai, teithiodd aelodau y Gymdeithas i Llanymddyfri, ymwelsom
â Phantycelyn, cartref yr emynydd William Williams yr hwn a anwyd
yn 1717 yn Cefn Coed, Llanfair-ar-y-bryn, sir Gaerfyrddin, ac a fu farw
Ionawr 11,1791, ym Mhantycelyn. Ysgrifennodd mwy na 900 o emynau a llawer
o lyfrau, un emyn â chysylltiad lleol yw “Dros y bryniau
tywyll niwliog” a’i ysgrifennwyd (yn ôl y sôn)
wrth edrych ar Garn Ingli yn ystod ymweliad â Maenordy Llwyngwair,
Trefdraeth, cartref y teulu Bowen, yn 1772.
Cawsom groeso cynnes gan disgynnydd i’r emynydd, Mr Cecil Williams
a’i wraig.
Yna am luniaeth i dref Llanymddyfri a oedd yn barod i groesawi Eisteddfod
yr Urdd cyn ddiwedd y mis. Yn y prynhawn buom yn ymweld â Llanfair
ar y bryn a bedd William Williams, a chawsom hanes yr Eglwys gan ein
tywysydd, Mr Dai Gealy, warden yr Eglwys.
Ymlaen wedyn i'r Amgueddfa a'r gofeb newydd i William Williams, o waith
Gideon Petersen, ac yno i’n croesawu roedd Maer Llanymddyfri,
Mrs Sarah Georgina Jones a’i chymar Mr Dan Jones. Cyn ymadael,
wnaeth Mrs Jones ein harwain o amgylch y dref i ddangos leoedd o bwysigrwydd
hanesyddol.
Ar ein taith adref mwynhawyd pryd o fwyd yn Nantyffin, Llandisilio,
lle cafwyd cwmni aelodau eraill na fedrai wneud y daith i Llanymddyfri.
Llongyfarchiadau a diolch i Brenda James ein trysorydd am drefni diwrnod
allan llwyddiannus arall (Ein Trip), fel yn y blynyddoedd gynt, gyda
phopeth wedi'i gynllunio yn berffaith.
Yn ein cyfarfod ar
Fehefin 12fed, yn Yr Hen Ysgol am 7.30yh
Byddwn yn dangos ffilm yn cynnwys chyfweliad gyda chymeriad diddorol
y cawsom y fraint o'i gyfarfod ar ein diwrnod allan yn Llanymddyfri
ar ddydd Sadwrn, Mai 20fed.
Ar ôl y ffilm a fydd yn para tua awr, byddwn yn cynnal cyfarfod
busnes byr a chael paned arferol o de a sgwrs.
Mehefin 2023
Cyfarfu Cymdeithas Treftadaeth Eglwyswrw ar Fehefin 12fed, yn Yr Hen
Ysgol.
Dangoswyd ffilm yn cynnwys cyfweliad gyda chymeriad diddorol y cawsom
y fraint o’i gyfarfod ar ein diwrnod allan yn Llanymddyfri ar
ddydd Sadwrn Mai 20fed. Mr Gealy oedd ein tywysydd yn eglwys Llanfair
ar y Bryn. Ar ôl yr ymweliad fe benderfynom ddarganfod mwy am
y gwr oedrannus hwn oedd wedi gadael argraff bositif arnom, roeddem
hefyd yn teimlo drosto pan na allai agor yr organ gan fod gennym organyddion
dawnus yn ein grwp. Am ryw reswm roedd yr organ dan glo, a doedd ganddo
ddim yr allwedd. Roedd cerddoriaeth yn bwysig iddo.
Buom yn ffodus i ddarganfod ar y we, ffilm o gyfweliad gyda David (Dai)
Gealy a recordiwyd ychydig flynyddoedd yn ôl. Roedd Dai wedi bod
yn ddisgybl ac yn feistr yng ngholeg Llanymddyfri, felly roedd wedi
gwario rhan fwyaf o’i oes yn yr ysgol. Aeth i goleg Llanymddyfri
am y tro cyntaf yn blentyn yn y 1940au a phan ofynnwyd iddo sut roedd
yn teimlo pan gyrhaeddodd, “Roeddwn yn teimlo fel fy mod yn mynd
i mewn i garchar” oedd yr ateb, disgrifiodd ei deimladau wrth
gyrraedd yr ysgol breswyl o’r pentref bychan Lechyfedach, roedd
yn cofio n iawn gael ei alw'n ‘yokel’ gan eraill oherwydd
ei acen Gymreig, roedd yn cyfri ei hun yn ffodus ei fod wedi gallu gwneud
dau neu dri o ffrind agos yn fuan ar ôl cyrraedd. Roedd y ffilm
yn rhy ddiddorol i beidio a’i rhannu, felly trodd ein cyfarfod
busnes yn ‘noson ffilm’ ac yna cyfarfod busnes byr i ddilyn.
Gyda Glynwen yn y gadair, aethom drwy’r eitemau a restrir ar ein
agenda, gwnaethom benderfyniadau a thrafod sawl pwnc, a’r pwysicaf
oedd newid cynllun ein cyfarfod ym mis Gorffennaf. Roeddem wedi bwriadu
ymweld â Chastell Aberteifi, ond oherwydd cymhlethdodau, penderfynom
ymweld ag Eglwys Nanhyfer. Byddwn yn cyfarfod ger yr eglwys am 6.30yh,
ein tywysydd fydd Mr Steve Watkins, wedyn byddwn yn mynd i’r Salutation
Inn am bryd o fwyd.
Daeth ein cyfarfod i ben gyda phaned a sgwrs, diwedd dymunol i gyfarfod
a fynychwyd yn dda.
Cyfarfod nesaf ger
Eglwys Nanhyfer 6.30yh, Gorffennaf 10fed.
Gorffennaf 2023
Ar ddydd Sadwrn Gorffennaf 8fed ar ran Cymdeithas Treftadaeth Eglwyswrw,
roedd Mike ac a Glynwen Bishop unwaith eto yn codi arian gyda bwrdd
llyfrau ail law yn sioe flynyddol CADAMM, a gynhelir ar Fferm Ceffylau
Gwedd. Fel yn y blynyddoedd gynt, roedd yr arian a godwyd yn cael ei
roi i elusen lleol. Y derbynnydd eleni o'r £60 a godwyd oedd ‘Ymatebwyr
Cyntaf’, Gorsaf Dân Crymych sy’n darparu gwasanaeth
amhrisiadwy i’n hardal.
Ar y 10fed, o Orffennaf, aeth trideg tri o aelodau a ffrindiau Cymdeithas
Treftadaeth Eglwyswrw i ymweld a Eglwys Sant Brynach, Nanhyfer. Dechreuodd
ein tywysydd Mr Steve Watkins y daith dywys ger y ‘Bleeding Yew
Tree’ sy’n gannoedd o flynyddoedd oed. Disgrifiodd Mr Watkins
y ‘Carreg Vitalanus’ a leolir ger mynedfa’r eglwys
gyda’i harysgrif Ogam a Lladin o’r 5ed neu’r 6ed ganrif
a’r ‘Groes Geltaidd’ enwog o’r 10fed ganrif.
Gyda phawb yn eistedd y tu fewn, siaradodd Mr Watkins am hanes yr eglwys
a sefydlwyd gan Sant Brynach yn y chweched ganrif, er ei fod yn credu
bod pobl yn addoli yno lawer ynghynt.
Clywsom am hanes yr eglwys trwy yr oesoedd hyd y presennol. Cyn gadael
dangosodd pwyntiau o ddiddordeb i ni, fel y siliau ffenestri sydd â
cherfiadau Celtaidd cynnar a oedd ar un adeg mewn man arall yn yr eglwys.
Bellach mae gan y clochdy a adnewyddwyd yn ddiweddar 10 cloch. Wrth
adael yr eglwys treuliwyd peth amser yn crwydro’r fynwent i sain
hyfryd, wrth i’r canwyr clychau ddechrau eu hymarfer. Ar y ffordd
adref, mwynhaodd bawb bryd o fwyd yn y Salutation Inn, Felindre. Ein
Cadeirydd, Glynwen Bishop ar ran pawb wnaeth y diolchiadau yn yr Eglwys
ac am y croeso a’r gwasanaeth yn Nhafarn y Salutation. Ein diolch
fel bob amser i’n Trysorydd Brenda James a wnaeth yr holl drefnu
yn ei dull effeithlon arferol.
Dim cyfarfod ym
mis Awst.
Medi
2023
Ar Fedi 11eg, cynhaliwyd ein cyfarfod busnes yn Yr Hen Ysgol. Roedd
nifer dda yn bresennol. Fel gyda phob cyfarfod busnes yn ddiweddar,
dechreuwyd drwy ddangos ffilm fer, a’r ffilm a ddangoswyd oedd
yr 2il ran o Arwerthiant Fferm Nantyrhelygen Fawr a gynhaliwyd ym Mehefin
1992 a’i ffilmiwyd gan y diweddar Mr Lance Cole. Fe wnaethom hefyd
ddangos ar y sgrin fawr, lun a gawsom yn ddiweddar o Bontyglasier, Eglwyswen
a dynnwyd yn ôl pob tebyg tua 1900, cyn adeiladu’r bont
tua 1905, fel bob amser, rydym yn falch iawn o gael lluniau o’r
fath. Wedyn, cyfarfod busnes dan gadeiryddiaeth Glynwen Bishop.
Croesawodd Glynwen yr aelodau a diolchodd i Enid am ganiatâd i
ddangos ffilm a wnaed gan ei diweddar wr.
Yn dilyn yr agenda, cyrhaeddom eitem 7 sef adolygiad o’n hymweliad
ag eglwys Nanhyfer ym mis Gorffennaf. Disgrifiodd Glynwen yr ymweliad
fel noson lwyddiannus a phleserus, diolchodd i bawb a fynychodd a diolchodd
i Brenda yn arbennig am drefnu phopeth, a chymeradwywyd hyn gan yr aelodau.
Buom yn trafod ein rhaglen ar gyfer 2024 a hefyd dathliad y Nadolig
eleni i’w gynnal ddechrau Rhagfyr fel yr awgrymwyd. Bydd Brenda
yn gwneud ymholiadau a chawn wybod mwy yn ein cyfarfod nesaf.
Trafodwyd y gost o redeg ein gwefan a phenderfynwyd y dylai barhau,
oherwydd, dros y blynyddoedd rydym wedi gallu helpu llawer o bobl o
lefydd pell ac wedi dysgu llawer wrth wneud hynny.
Cyfarfod nesaf. Hydref 9, 2023, 7.30pm yn Yr Hen Ysgol.
Cyfle i bori llyfrau lloffion Mrs Vittle gyda John ‘Cwmbetws’
Davies.
Hydref 2023
Cynhaliwyd cyfarfod gwahanol nos Lun, Hydref 9fed yn Yr Hen Ysgol.
Daeth John Cwmbetws Davies â llyfrau lloffion i ni i’w gweld,
sef gwaith y diweddar Mrs Olive Vittle, Brohedydd.
Roedd mwy na 60 mlynedd o hanes lleol wedi'i gofnodi mewn dwsinau o
lyfrau lloffion. Pleser pur oedd gallu darllen am ddigwyddiadau’r
dyddiau a fu, priodasau, angladdau, a phopeth o bwys a oedd yn newyddion
dros y blynyddoedd, er y byddai’n cymryd amser hir iawn i’w
darllen i gyd. Rydym yn hynod ddiolchgar i Dilwyn ac Ann Vittle am ganiatáu
inni weld y trysorau hyn yng ngofal John. Gyda’r byrddau wedi
eu gosod allan gyda llyfrau lloffion a phawb yn eistedd, croesawodd
ein cadeirydd Glynwen bawb a gwahoddwyd John i agor y cyfarfod gydag
ychydig eiriau. Fe ddisgrifiodd Mrs Vittle fel person oedd â diddordeb
mewn pobl, cymydog caredig a hael y cafodd y fraint o’i hadnabod
a threulio amser yn ei chwmni. Yna amlinellodd John rai o’r straeon
o’r llyfrau, rhai doniol yn bennaf, gydag un neu ddwy arall yn
fwy difrifol fel stori am y dyn a gyhuddwyd o drosedd ddifrifol iawn
yn y llys ynadon a ddihangodd. Er fod llawer o heddlu y sir yn chwilio
amdano, cafodd ei ail-ddal gan Bobi'r Pentref yn ddiweddarach. Daeth
y cyfarfod i ben gyda phaned o de a dim prinder pynciau i’w trafod.
Bydd ein cyfarfod
nesaf yn Gyfarfod Cyffredinol Blynyddol ar Dachwedd 13eg.
Croeso i aelodau hen
a newydd.
Tachwedd 2023
Cynhaliwyd ein Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol 2023 yn Yr Hen Ysgol ar
nos Lun, Tachwedd 13. Ar ôl croesawi’r aelodau, a gan ddilyn
yr agenda, soniodd Glynwen ein cadeirydd am ein gweithgareddau dros
y flwyddyn ac am y siaradwyr a gawsom yn ein cyfarfodydd, ein diwrnod
allan blynyddol, eleni, i Bantycelyn a Llanymddyfri ym mis Mai, a’r
daith dywys o amgylch Eglwys Nanhyfer gan Steve Watkins ym mis Gorffennaf,
gan ddiolch i Brenda am drefnu'r ddau ddigwyddiad.
Soniodd Glynwen hefyd am gyfarfod mis Hydref pan ddaeth John Cwmbetws
â llyfrau lloffion Mrs Vittle i ni i’w gweld, a mynegodd
ei diolch i Dilwyn ac Ann am adael i ni eu benthyca am y noson yng ngofal
John a dywedodd y byddai’n croesawu’r cyfle i’w gweld
eto gan fod cymaint ohonynt.
Diolchodd i Will am y ffilmiau byr a ddangoswyd ym mhob cyfarfod busnes
trwy gydol y flwyddyn.
Yr ydym wedi cael llawer
o ymholiadau yn ystod y flwyddyn, rhai wrth bobl a oedd wedi dod o hyd
i’n gwefan tra yn gwneud hymchwiliadau. Mae llawer i ddysgu wrth
ymateb i’r ymholiadau hyn.
Fe wnaeth Brenda ein Trysorydd
adrodd am ein materion ariannol, er yn foddhaol, roedd ychydig yn llai
yn y banc nag y llynedd.
Swyddogion 2024.
Ni wnaed cais gan aelodau am newid, gofynnwyd i’r swyddogion yn
unigol a fyddent yn fodlon parhau yn eu swydd, a chytunodd pob swyddog
i wneud blwyddyn arall..
Fydd ddim newid i'r tâl
am aelodaeth, £10 am flwyddyn, a fydd tal ar y noson neu ddigwyddiad
o £3 i rhai nad ydynt yn aelodau.
Bu cyfarfod busnes yn dilyn, lle bu trafod ar faterion a gwnaed penderfyniadau.
Wedyn mwynhawyd paned a sgwrs cyn troi am adre.
Rhagfyr 2023
Ar nos Lun, Rhagfyr 11eg, bu tua 40 o aelodau a gwesteion y Gymdeithas
yn dathlu’r Nadolig yn y Salutation Inn, Felindre.
Yn absenoldeb ein Cadeirydd Glynwen trwy salwch, Diana Vaughan Thomas
ein Is-Gadeirydd gymerodd yr awenau gyda weddi fyr cyn bwyta. Ar ôl
mwynhau pryd hyfryd o fwyd, fe wnaeth Diana ddiolch i staff y Salutation
am y bwyd ac am eu gwasanaeth siriol ac effeithlon, fe wnaeth ddiolch
i Brenda ein Trysorydd am y trefniadau. John Cwmbetws Davies oedd ein
siaradwr gwadd, diolchodd Diana i John a Bethan am dderbyn y gwahoddiad.
Fe wnaeth John siarad gyda thema hanes lleol, siaradodd ychydig am ei
atgofion yn blentyn ysgol, ac ymwneud y teulu â’r Cyngor
lleol yn Eglwyswrw, pan ddaliai swydd Cadeirydd y Cyngor lleol yn y
90au, yr oedd yn dilyn traddodiad ei hynafiaid o’i flaen. Siaradodd
am cymeriadau’r fro ac roedd yna lawer o chwerthin. Diolch i John
am ddiweddglo perffaith i noswaith arbennig.
Fydd ein cyfarfod nesaf yn Yr Hen Ysgol ar Ionawr 8fed am 7.30yh.
Cyfarfod busnes a fydd yn dechrau gan ddangos casgliad o ffilmiau sine
a ffilmiwyd o gwmpas Eglwyswrw tua 60 mlynedd yn ôl. Croeso i
aelodau hen a newydd.
Swyddogion ar gyfer 2024.
Cadeirydd - Glynwen
Bishop.
Is-gadeirydd -
Diana Vaughan Thomas.
Ysgrifennydd -
Will Thomas.
Trysorydd - Brenda
James.
Archwilydd - Adrian
Charlton.
Bydd ein cyfarfodydd
busnes yn dechrau drwy ddangos ffilm fer o ddiddordeb lleol.